Vind je het lastig om je grenzen aan te geven? Ben je op zoek naar een manier waarop je je wensen goed duidelijk kunt maken? Merk je dat je manier van communiceren weleens leidt tot conflicten?

Met geweldloze communicatie word je bewuster waar het daadwerkelijk over gaat voor jou en je gesprekspartner.

Het model van geweldloze communicatie:

Waarnemen

Een waarneming is iets dat we kunnen waarnemen met onze zintuigen: zien, horen, voelen, proeven of ruiken. Wat in de praktijk regelmatig gebeurt is dat dit vermengd wordt met een oordeel, een interpretatie en analyse over het gedrag. Een voorbeeld: kijk maar eens naar de foto bij dit artikel. Wat zie jij? Is dat een feitelijke waarneming (bijvoorbeeld ede jongen heeft een jas aan ) of een oordeel (hij is boos)?

Gevoel

Je gevoelens omschrijven vinden mensen vaak lastig. In plaats daarvan beschrijven ze hun eigen gedachten of vullen ze in wat ze denken dat de ander bedoelt. Gevoelens zijn dingen als bang, boos, blij en komen voort vanuit een behoefte die hebt. Bijvoorbeeld: ik voel me niet gezien is een zogenaamd quasi gevoel. De onderliggende behoefte is om gezien, erkend te worden en het gevoel dat daarbij kan horen is boos of verdrietig (dat je niet gezien wordt).

Behoefte

Behoeften kun je zien als (vaak onbewuste) drijfveren van je handelen. Vaak zit er onder een oordeel dat je hebt over jezelf of een ander een (onvervulde) behoefte. Het herkennen en benoemen van je behoeften zorgt voor bewustwording en vergroot het begrip. Als een bepaalde behoefte (nog) niet vervuld is dan is de valkuil om niet de behoefte maar de weg naar het vervullen van die behoefte gecommuniceerd wordt en daarvoor zijn vaak verschillende oplossingen (boek lezen, vakantie, sauna, dag aan het strand) waardoor de daadwerkelijke behoefte (ontspanning) niet helder wordt. Je behoefte achterhalen kun je door te kijken vanuit je waarneming, oordeel en gevoel (de ander kijkt niet naar jou, zegt niets tegen jou, je voelt je daardoor eenzaam, je behoefte is dat je gezien wilt worden). Of door jezelf te bevragen wat de onderliggende behoefte van je strategie is (waarom wil je een boek lezen).

Verzoek

Als je je gevoelens en behoeften helder hebt, verwoord je dat vervolgens in een verzoek. Waarom een verzoek? Omdat je hier mee ruimte laat aan de ander om zowel ja als nee te zeggen. In tegenstelling tot iets dat je meer als eis formuleert. Focus in het formuleren van je verzoek op het gebruik van positieve taal en wees heel specifiek en duidelijk. Hoe duidelijker je bent hoe waarschijnlijker het is dat je het krijgt. Een voorbeeld: Er wordt vooraf geen agenda gedeeld van wat we gaan bespreken. Ik word onzeker wanneer ik een vraag krijg als ik de vergadering niet heb kunnen voorbereiden. Wil jij wanneer je de uitnodiging verstuurt een agenda toevoegen?

Geïnspireerd? Probeer het eens uit bij je eerst volgende (lastige) gesprek.

In een volgend artikel licht ik 4 manieren toe waarop je naar een boodschap kunt luisteren en hoe dit samenhangt met dit model van geweldloze communicatie.

Meer lezen over geweldloze communicatie.